Rodzaje pieców do piekarni i cukierni – jak działają? Jaki piec piekarniczy wybrać?
Jaki piec piekarniczy wybrać?
Dostępny jest szeroki wybór pieców do piekarni i cukierni, różniących się między sobą zastosowaniami, wydajnością oraz konstrukcją. Podziału tego typu urządzeń można dokonać ze względu np. na ich specyfikację, trzon, powierzchnię wypiekową, czy wykorzystywany typ paliwa. Każdy z tych czynników ma oczywiście wpływ na możliwości produkcji danych wypieków np. różnych rodzajów chleba, drożdżówek, bułek, ciastek czy drobnego asortymentu. Zależnie od wielkości urządzenia, wydajność pieca czyli ilość wypieków powstających za jednym razem będzie inna. To kryterium wydajności pieca jest jednym z podstawowych aby zakupiony model dawał możliwości rozwoju dla piekarni czy cukierni, oraz zapewniał odpowiednią moc produkcyjną w okresach szczytowych np. przed świętami. Budowa pieców wpływa również na ich energooszczędność, czy awaryjność. Od typu konstrukcji zależeć będzie również okres użytkowania pieca, łatwość ewentualnych napraw i koszty eksploatacyjne. Podczas wyboru modelu do swojego przedsiębiorstwa warto wziąć pod uwagę powyższe czynniki.
Najprostszy podział pieców.
Najłatwiejszym kryterium podziału jest rodzaj ogrzewania pieca. Uzależnione jest to od warunków technicznych jakie posiada dana piekarnia czy cukiernia. Jest to też jeden z czynników wpływających na ekonomię ponieważ ceny wykorzystywanych mediów są różne. Należy tu pamiętać aby ceny “paliwa” rozpatrywać w skali globalnej / w skali czasu ponieważ ceny aktualne nie koniecznie muszą być takie same za 5 czy 10 lat. Podziału możemy tu dokonać następującego:
- piece olejowe – do ogrzewania których zastosowano palniki na olej opałowy,
- piece gazowe – do ogrzewania których zastosowano palniki na gaz,
- piece pelletowe – do ogrzewania których zastosowano palniki pelletowe
- piece elektryczne – do ogrzewania których zastosowano grzałki elektryczne.
Co do samych palników nie tyle producent jest ważny a jego model, moc, która musi być odpowiednia do danego pieca oraz konstrukcja techniczna, która umożliwia pracę palnika w pomieszczeniach o dużym zapyleniu, stosunkowo ciepłych i często o słabej wentylacji. Krótko należy się tu odnieść do palników na pellet. Należy pamiętać iż ich zastosowanie wymaga więcej miejsca dla zamontowania podajnika, częstszego ich czyszczenia jak i częstszego czyszczenia kanałów spalinowych samych piecy. Jeżeli posiadasz małą, rodzinną piekarnię / cukiernię jest to stosunkowo w chwili obecnej tanie rozwiązanie ale w przypadku średnich i dużych piekarni tego rozwiązania raczej nie należy rozpatrywać. Przy stosowaniu palników pelletowych sam piec powinien być do tego odpowiednio przygotowany poprzez przygotowanie odpowiednich okienek rewizyjnych dających możliwość czyszczenie kanałów spalinowych. Najlepiej do tego przygotowane są piece ceramiczno rurowe, które tego typu okienka rewizyjne posiadają już praktycznie w standardzie. Ich brak (jak w przypadku innych modeli piecy) może w ciągu użytkowania pieca okazać się problemem.
Podział pieców piekarniczych ze względu na “trzon”. Czy piec wsadowy czy obrotowy/wózkowy?
Jest to drugi z podstawowych podziałów jaki można zastosować. Szeroki wybór konstrukcji dostępnych na rynku sprawia, że z łatwością można znaleźć urządzenie, które będzie w stanie sprostać indywidualnym potrzebom danej piekarni lub cukierni. Poszczególne urządzenia można podzielić ze względu na kilka kryteriów. Przykładowo, wyróżniamy piece posiadające “trzon” który w ogólnym pojęciu można porównać do posiadania przez piec poszczególnych półek wypiekowych / komór wypiekowych lub jego pozbawione. Piece wsadowe są wyposażone w trzon nieruchomy, podczas gdy modele obrotowe oraz nieobrotowe wózkowe go nie posiadają.
Dla ułatwienia:
- Piec wózkowy obrotowy – najczęściej nazywany piecem obrotowy
- Piec piekarniczy wsadowy / półkowy / trzonowy – najczęściej nazywany wsadowym lub półkowym
- Piec wózkowy nieobrotowy – czasami nazywany nawiewowym
Jak działają piece wózkowe obrotowe?
Są one wyposażone w komorę, do której po otwarciu drzwi wjeżdża się całym wózkiem z blachami wypiekowymi na których poukładane są produkty przeznaczone do wypieku. Wózek w czasie wypieku obraca się a nadmuch gorącego powietrza (wymuszony przez turbinę), wydobywającego się z regulowanych szczelin wewnątrz komory powoduje ogrzewanie komory. Ruch obrotowy wózka, wspomagający równomierny wypiek realizowany jest za pomocą platformy najazdowej lub podwieszanego haka na którym następuje zaczepienie wózka. Piece obrotowe jak np. model ROTOR 68 oferowany przez firmę MECH-MASZ nadają się do wypieków bułek, bagietek, drożdżówek, chlebów foremkowych oraz są również szeroko stosowane w cukiernictwie. Rzadko, a praktycznie nie jest praktykowane stosowanie tych piecy do wypieku chleba podstawowego “baltonowskiego”.
Za wymianę energii cieplnej między zastosowanym palnikiem a komorą wypiekową pieca odpowiedzialny jest wymiennik ciepła. Bardzo ważną sprawą jest miejsce umiejscowienia wymiennika. W piecu ROTOR 68 wymiennik umiejscowiony jest z tyłu pieca, czyli w miejscu gdzie jest wystarczająco dużo miejsca na zastosowanie odpowiedniej i wytrzymałej konstrukcji wymiennika. Należy mocno się zastanowić nad zakupem piecy obrotowych z wymiennikami umiejscowionymi na górze pieca, gdzie z braku miejsca wymienniki są konstrukcyjnie zmniejszane, nie mają odpowiedniej wentylacji co w czasie eksploatacji wpływa na ich szybsze zużycie i ewentualne uszkodzenia. Piece obrotowe z palnikami na górze wymagają również często stosowania bardziej skomplikowanych palników, jak np. palniki z ciągłym przedmuchem których stosowanie wymaga w kolejnych krokach częstszego serwisowania i generuje większe koszty.
Dostępne są na rynku piece obrotowe o różnych wielkościach ROTOR z oferty firmy MECH-MASZ:
- ROTOR 57 – piec do którego wjeżdża jeden wózek z blachami max. 40 x 60 cm,
- ROTOR 68 – piec do którego wjeżdża jeden wózek z blachami max. 60 x 80 cm,
- ROTOR 810 – piec do którego wjeżdża jeden wózek z blachami max. 600 x 100 cm
- ROTOR 812 – piec do którego wjeżdżają dwa wózki z blachami max. 60 x 80 cm.
Każdy z oferowanych na rynku piecy posiada oczywiście dodatkowe opcje, które można wybrać przy zakupie aby jak najbardziej dostosować możliwości pieca do własnych potrzeb.
Zaletami piecy obrotowych jest możliwość pracy w zakresie różnych temperatur czyli stosunkowo szybko można piec wystudzić z wyższej temperatury na niższą, ich wydajność, kompaktowa budowa oraz równomierność wypieku.
Wadą jaką podkreślają niektórzy klienci jest większy stopień “wysuszenia” pieczywa, przygotowywanego produktu co powodowane jest poprzez specyfikę nadmuchu gorącego powietrza w tych piecach. Ten objaw można niwelować np. poprzez zastosowanie turbiny z regulowaną prędkością lub turbiny dwustopniowej z silniejszym lub słabszym nadmuchem. Opcja taka jest dostępna do wszystkich modeli piecy obrotowych ROTOR lub CYKLOP oferowanych przez firmę MECH-MASZ.
Na jakiej zasadzie działają piece wózkowe nieobrotowe / nawiewowe?
Są to urządzenia bardzo podobne konstrukcyjnie do piecy obrotowych. Na pierwszy rzut oka oba te piece są praktycznie identyczne ale różnią je dwie podstawowe różnice.
- Wózek, którym wjeżdżamy do komory wypiekowej jest nieruchomy (nie obraca się). Ma to wpływ na mniejszą ilość miejsca jakie jest potrzebne do instalacji takiego pieca.
- W związku z brakiem ruchu obrotowego rozkład szczelin nawiewowych jest inny.
Jest to rodzaj piecy bardzo rzadko stosowany w polskich piekarniach. Są to konstrukcje głównie zakupione jako używane z zachodnich piekarni i przywiezione do Polski. Nowe tego typu piece praktycznie nie są sprzedawane w Polsce, ponieważ nie mają one jednoznacznego i odpowiedniego zastosowania.
Piece piekarnicze wsadowe – podstawowe piece w każdej piekarni i czasami cukierni.
Podstawowy piec w każdej piekarni i cukierni.
Piece te posiadają półki wypiekowe w różnych ilościach. Półki te różnią się szerokością i długością co ma wpływ na powierzchnię wypiekową pieca. Najczęściej spotykane są piece z 4 lub 5 półkami wypiekowymi.
Powierzchnie wypiekowe tych piecy wahają się najczęściej od 4 do 28 m2 co ma decydujący wpływ na wydajność czyli jednorazowy wsad produktu do pieca. Po otwarciu półek produkt jest wkładany do pieca i wypiekany. Bardzo ważnym elementem jest fakt iż spód każdej półki wyłożony jest płytami “hertowymi” (szamotowymi). Wypiek prowadzony jest bezpośrednio na tych płytach, na blachach piekarskich lub w formach. Tego typu piece są najlepszym rozwiązaniem dla specyfiki pracy w polskich piekarniach gdzie przeważającymi produktami nadal są chleb i bułki
Warto wiedzieć, że piece tego typu mogą występować w kilku wersjach. Dzielimy je ze względu na sposób przekazywania energii cieplnej. Są to modele:
- ceramiczno – rurowe,
- elektryczne,
- cyklotermiczne,
- termoolejowe.
Piece piekarnicze wsadowe ceramiczno – rurowe.
Jest to jeden z najpopularniejszych modeli piecy, bardzo popularny i ceniony wśród polskich piekarzy. Zastosowanie tego pieca wsadowego daje doskonałe efekty jakości finalnego produktu dzięki spokojnej atmosferze wytwarzanej przez rury, którymi otoczone są komory wypiekowe. Olbrzymia akumulacja ciepła tych pieców wpływa na doskonałą sprawność oraz niskie zużycie energii. Brak elementów ruchomych typu turbiny wpływają w znacznym stopniu na bardzo niską awaryjność oraz niskie koszty eksploatacji.
Należy też wspomnieć o kulturze pracy. Piece piekarnicze ceramiczno – rurowe nie wytwarzają praktycznie żadnego uciążliwego dźwięku.
Piece te doskonale nadają się do większości piekarni. Ich żywotność jest praktycznie największa w porównaniu do wszystkich rozpatrywanych tu modeli pieców. Są one nowoczesnymi zastępcami starych piecy typu RRK.
W Polsce jedynym producentem pieców ceramiczno – rurowych jest właśnie MECH-MASZ Szczeciński. Wszystkie inne konstrukcje są produkcji najczęściej firm włoskich. Zakup takiego pieca piekarniczego u rodzimego producenta zapewnia pełen dostęp do wszystkich części, szybką reakcję fachowego serwisu producenta i konkurencyjną cenę.
Kiedy stosować piece piekarniczo-cukiernicze elektryczne – najczęściej modułowe?
Modułowe piece elektryczne stosowane są najczęściej w cukierniach. Masz cukiernię – pomyśl o piecu modułowym elektrycznym.
Za wytwarzanie energii cieplnej w tej konstrukcji odpowiadają sekcje grzałek usytuowane na górze i dole każdej komory. Niewątpliwą ich zaletą jest fakt oddzielnej regulacji temperatury na każdej półce wypiekowej zarówno grzałek dolnych i górnych co oznacza iż praktycznie na każdej półce możemy wypiekać inny produkt. Modułowe piece cukiernicze, elektryczne współczesnej konstrukcji mają odpowiednie systemy sterowania pracą grzałek np. PID / Histereza które można ustawić zależnie od potrzeb wypiekowych.
Bardzo ważną zaletą tych piecy jest ich modułowa konstrukcja dająca możliwość rozbudowy już istniejącego modelu u klienta np. o dodatkową półkę wypiekową.
Na rynku można spotkać wiele podobnych konstrukcji piecy elektrycznych, modułowych ale najważniejsze różnice mające wpływ na jakość produktów i żywotność takich piecy tkwią w szczegółach.
Czym charakteryzują się modele cyklotermiczne?
W czasach gdy brakowało wszystkiego i polscy piekarze potrzebowali sprzętu te piece głównie jako używane konstrukcje przyjeżdżały do Polski z zachodnich piekarni. W chwili obecnej wiele z nich już wysłużonych podlega wymianie na nowe. Piece te czasami żartobliwie nazywane są “blaszakami”. Korpus pieca stanowi metalowa konstrukcja, często nierozbieralna. Brak możliwości demontażu w częściach znacznie utrudnia montaż. Gorące powietrze jest w ich wnętrzu rozprowadzane za pomocą specjalnych turbin. Te turbiny niestety są przyczyną większego zużycia prądu, hałasu i dalszych, dodatkowych kosztów. Najczęstszymi problemami są łożyska tychże turbin, które pracują w ciężkich warunkach, trzeba je smarować i regularnie wymieniać.
Plusem ale i minusem jest fakt, że zmiana temperatury w komorach wypiekowych w piecu cyklotermicznym przebiega stosunkowo szybko. dzięki temu można produkować zróżnicowane wypieki, nie tracąc czasu aż piec wychłodzi się lub nagrzeje do określonej temperatury. Minusem jest fakt iż szybko tracą ciepło co znacznie wpływa na koszty ich eksploatacji. Fakt iż przy piecach tych można szybciej zmienić temperaturę komory wypiekowej ma finalnie mniejsze znaczenie w produkcji piekarskiej / w polskich piekarniach gdzie piece utrzymywane są zazwyczaj na tych samych temperaturach do wypieku np. chleba. Większe znaczenie ma ten fakt przy produkcji cukierniczej ale jak już wspomniano najlepsze do produkcji cukierniczej są piece elektryczne / modułowe.
Co to jest piec wsadowy termoolejowy?
Urządzenia tego typu są wykorzystywane, przede wszystkim, przez bardzo duże piekarnie dostarczające min. do “sieciówek” pracujące wielozmianowo. Ten rodzaj piecy ma sens jako modele wielopoziomowe (z dużą ilością półek) dlatego też zakup takiego pieca jest ekonomicznie uzasadniony tylko dla takich dużych podmiotów/piekarni. Przy założeniach tak ciężkiej pracy należy rozważyć zakup od renomowanych producentów niemieckich, których jest dwóch na rynku. Cena tych piecy jest najwyższa z wszystkich piecy półkowych. Zastosowanie tego pieca dla małych lub średnich piekarni jest raczej ekonomicznie nieuzasadnione. Wszystko dlatego, że wymagają dużo więcej dodatkowego miejsca na kocioł grzewczy oraz instalację rur transmitujących gorący olej z kotła do pieca. Do ich zalet tak samo jak w przypadku piecy ceramiczno – rurowych należy zaliczyć długotrwałe utrzymywanie temperatury oraz równomierny wypiek.
Niestety posiadają także wady. Jedną z nich jest stosunkowo wysoka awaryjność oraz kłopotliwość dokonywania napraw. Najczęściej przyczyną awarii jest pompa (niesamowicie droga), która po kilku latach przepuszcza olej. Niestety jest to usterka wymagająca wstrzymania produkcji. Czasem pojawiają się również wycieki z baterii olejowych wewnątrz komór wypiekowych – a to jest już naprawdę poważny problem. Należy również pamiętać o wymianach oleju w całym układzie (według zaleceń producenta). Wymiana oleju wymusza postój w produkcji, jest kosztowna i musi być przeprowadzona przez fachowy serwis. Cały układ rur, barometrów to kolejne elementy z całego, termoolejowego układu które należy serwisować i które mogą ulec awarii.
Piece termoolejowe muszą być wprowadzone do piekarni w jednej części całkowicie zmontowane. Wymaga to przygotowania bardzo dużego otworu w ścianie piekarni i generuje dodatkowe koszty. Czasami wprowadzenie takiego pieca do piekarni jest po prostu niemożliwe.
Jako że czynnikiem transmitującym, ciepło w tych piecach jest olej grzewczy w dużej ilości należny utrzymywać te piece w dobrej kondycji technicznej i regularnie je serwisować co niesie za sobą dodatkowe koszty. Bywały przypadki zapłonów piecy termoolejowych więc regularne serwisy są konieczne.
Coś Jeszcze o piecach?
Wspomnijmy tylko hasłowo o: piecach do pizzy, piecach tunelowych, piecach rewolwerowych, piecach ceramicznych typu RRK, piecach kombinowanych.
Jak wybrać piec piekarniczy dla swojej firmy?
Najważniejszymi czynnikami jest oczywiście rodzaj produkowanego pieczywa, wielkość produkcji oraz ekonomia w czasie użytkowania pieca. To właśnie one mają największy wpływ na wybór konkretnego pieca. Małe i średnie piekarnie zazwyczaj decydują się na piece wsadowe ceramiczno–rurowe, wsadowe cyklotermiczne lub obrotowe wózkowe. Duże firmy, produkujące wypieki np. dla sklepów wysokopowierzchniowych, rozważają zakup piecy termoolejowych ale i tu problemem często jest ich cena. Dla piekarni ceniącej sobie najwyższą jakość swoich produktów najlepszym rozwiązaniem aktualnie są piece ceramiczno–rurowe. Piece piekarnicze ceramiczno-rurowe to również najlepszy kompromis między ceną a jakością. W cukierniach doskonale sprawdzają się piece modułowe, elektryczne, ponieważ zapewniają wysoką kontrolę nad temperaturą pieczenia, co pozwala na ustawienie odpowiednich warunków, jakich wymagają konkretne produkty.
Oczywiście należy zwrócić uwagę również na ilość dostępnego miejsca. Niestety, jeśli przedsiębiorstwo jest małe, nie każdy rodzaj urządzenia można w nim zamontować. W przypadku takich firm doskonałym rozwiązaniem będzie zastosowanie pieca obrotowego i ewentualnie dodatkowo mniejszego modelu pieca wsadowego.
Te podstawowe informacje na temat poszczególnych rodzajów pieców z pewnością pomogą podczas wyboru urządzenia do swojej firmy. Stanowią one punkt wyjścia, pomagający rozpocząć podejmowanie decyzji. W razie problemów, zapraszamy do kontaktu, nasi pracownicy bardzo chętnie udzielą fachowych porad i pomogą podjąć najlepszą decyzję. Możesz mieć pewność, że z nami odnajdziesz rozwiązanie dopasowane do Twoich indywidualnych potrzeb, rozmiarów przedsiębiorstwa oraz potrzeb procesu produkcyjnego.